გულის შეტევა — როგორ ამოვიცნოთ პირველი სიმპტომები და რა უნდა გავაკეთოთ
გულის შეტევა (ინფარქტი) არის მწვავე და სიცოცხლისთვის საშიში სამედიცინო მდგომარეობა, რომელიც საჭიროებს დაუყოვნებლივ რეაგირებას. იგი ვითარდება მაშინ, როდესაც გულის კუნთს აღარ მიეწოდება საკმარისი ჟანგბადი და სისხლის მიმოქცევა ნაწილობრივ ან სრულად ირღვევა.
სიმპტომების დროული ამოცნობა გადამწყვეტ როლს ასრულებს სიცოცხლის გადარჩენაში, ამიტომ მნიშვნელოვანია ვიცოდეთ გულის შეტევის პირველი ნიშნები.
გულის შეტევის ძირითადი სიმპტომები
ძლიერი ტკივილი მკერდში
გულის შეტევის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ნიშანია მკერდში ძლიერი, მომჭერი ან დამწველი ტკივილი.
ტკივილი შეიძლება:
გაგრძელდეს რამდენიმე წუთი ან პერიოდულად განმეორდეს
გავრცელდეს მხარში, კისერზე, ზურგზე, ყბაზე ან ხელზე (ხშირად მარცხენა მხარეს)
მისი ინტენსივობა ინდივიდუალურია — ზოგჯერ მკვეთრი და აუტანელია, ზოგჯერ კი შედარებით მსუბუქი.
სუნთქვის გაძნელება
გულის შეტევის დროს ხშირია სუნთქვის უკმარისობა.
ეს მდგომარეობა გამოწვეულია გულის არასაკმარისი სისხლმომარაგებით და შეიძლება განვითარდეს:
მკერდში ტკივილთან ერთად
ან ტკივილის გარეშეც
თუ სუნთქვის გაძნელებას თან ახლავს გულმკერდის დისკომფორტი, ეს სერიოზული გამაფრთხილებელი სიგნალია.
სისუსტე და უეცარი დაღლილობა
ზოგიერთ ადამიანს გულის შეტევის დროს უჩნდება მოულოდნელი სისუსტე, დაუძლურების შეგრძნება ან ძლიერი დაღლილობა.
ეს შეიძლება:
შეუშალოს ხელი ყოველდღიური საქმიანობის შესრულებას
გაგრძელდეს რამდენიმე საათის განმავლობაში
ოფლიანობა და სიცხის შეგრძნება
გულის შეტევისას ხშირად აღინიშნება ძლიერი, ცივი ოფლიანობა, რომელიც არ არის დაკავშირებული ფიზიკურ დატვირთვასთან ან გარემოს ტემპერატურასთან.
ოფლიანობას შესაძლოა თან ახლდეს:
მკერდის
კისრის
ზურგის ტკივილი
იშვიათი და ნაკლებად შესამჩნევი სიმპტომები
გულის შეტევა ყოველთვის არ იწყება ძლიერი ტკივილით. ზოგიერთ შემთხვევაში სიმპტომები შეიძლება იყოს შედარებით მსუბუქი:
მკერდში მსუბუქი დისკომფორტი
გულძმარვის შეგრძნება
თავბრუსხვევა
აგზნება ან შფოთვა
საერთო სისუსტე
ეს ნიშნები შესაძლოა სხვა დაავადებებსაც უკავშირდებოდეს, თუმცა მათი იგნორირება დაუშვებელია.
რა უნდა გავაკეთოთ, თუ სიმპტომები გამოვლინდა?
ნუ დაკარგავთ დროს – სიმპტომების არსებობისას დაუყოვნებლივ იმოქმედეთ.
დაურეკეთ სასწრაფო დახმარებას და ოპერატორს აცნობეთ, რომ ეჭვი გაქვთ გულის შეტევაზე.
ეცადეთ, პაციენტი იყოს მოსვენებულ მდგომარეობაში და არ დატვირთოს თავი ფიზიკურად.
გულის შეტევა წარმოადგენს ერთ-ერთ ყველაზე საშიშ გადაუდებელ მდგომარეობას, სადაც დრო გადამწყვეტია.
სიმპტომების ცოდნა და სწრაფი რეაგირება მნიშვნელოვნად ზრდის სიცოცხლის გადარჩენის შანსს.
თუ გაქვთ ეჭვი, რომ გულის შეტევა მიმდინარეობს — ნუ დაელოდებით სიმპტომების გამწვავებას, დაუყოვნებლივ მიმართეთ სასწრაფო სამედიცინო დახმარებას.
❓ ხშირად დასმული კითხვები (FAQ)
❓ ყოველთვის ძლიერი ტკივილით იწყება გულის შეტევა?
არა. გულის შეტევა ყოველთვის არ მიმდინარეობს ძლიერი ტკივილით. ზოგჯერ სიმპტომები შეიძლება იყოს მსუბუქი — დაღლილობა, გულძმარვის მსგავსი შეგრძნება, თავბრუსხვევა ან სუნთქვის გაძნელება.
❓ შეიძლება თუ არა გულის შეტევა ტკივილის გარეშე?
დიახ. განსაკუთრებით ქალებში, ხანდაზმულებში და დიაბეტის მქონე პაციენტებში გულის შეტევა შეიძლება მიმდინარეობდეს მკაფიო ტკივილის გარეშე.
❓ რა უნდა გავაკეთოთ, თუ ეჭვი გვაქვს გულის შეტევაზე?
დაუყოვნებლივ უნდა გამოიძახოთ სასწრაფო სამედიცინო დახმარება და ოპერატორს აცნობოთ, რომ ეჭვი გაქვთ გულის შეტევაზე. დროის დაკარგვა სიცოცხლისთვის საფრთხის შემცველია.
❓ რამდენ ხანში უნდა მოვიდეს დახმარება?
გულის შეტევის შემთხვევაში დახმარება რაც შეიძლება სწრაფად უნდა მოხდეს. პირველი საათი („ოქროს საათი“) განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია გულის კუნთის დაზიანების შესამცირებლად.
❓ შეიძლება თუ არა გულის შეტევის თავიდან აცილება?
რისკის შემცირება შესაძლებელია ჯანსაღი ცხოვრების წესით, არტერიული წნევის, ქოლესტერინის და შაქრის კონტროლით, თუმცა სიმპტომების ცოდნა ყოველთვის გადამწყვეტია.
ტელ: 16 011


